سالانه حدود 1 میلیون نفر به دلیل مسمومیت با سرب جان خود را از دست می دهند و تعداد بیشتری از کودکان از عوارض طولانی مدت سلامتی رنج می برند.

«به مسمومیت با سرب نه بگویید» موضوع دهمین هفته بین‌المللی پیشگیری از مسمومیت با سرب (ILPPW) است تا آگاهی را در مورد مسمومیت با سرب افزایش دهد و همه کشورها را تشویق کند تا برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض سرب، به ویژه در کودکان، اقدام کنند.

هر سال حدود 1 میلیون نفر بر اثر مسمومیت با سرب جان خود را از دست می دهند. میلیون‌ها نفر دیگر که بسیاری از آنها کودک هستند، در معرض سطوح پایین سرب قرار می‌گیرند که باعث مشکلات سلامتی مادام‌العمر، از جمله کم‌خونی، فشار خون بالا، سمیت ایمنی و سمیت در اندام‌های تولید مثل می‌شود. اثرات عصبی و رفتاری سرب می تواند برگشت ناپذیر باشد.

سازمان بهداشت جهانی (WHO) توصیه می کند که منبع قرار گرفتن در معرض سرب باید شناسایی شود و برای کاهش و خاتمه قرار گرفتن در معرضسرببرای همه افرادی که سطح سرب خون آنها بیش از 5 میکروگرم در دسی لیتر است، اقدامات لازم انجام شود. سطح ایمنی برای قرار گرفتن در معرض سرب وجود ندارد چرا که تماس با سرب به هر میزان به سلامتی، به ویژه سلامتی کودکان، آسیب می رساند.

یونیسف تخمین می زند که از هر 3 کودک 1 نفر - تا 800 میلیون کودک در سراسر جهان - دارای سطح سرب خونی بالای 5 میکروگرم در دسی لیتر هستند - و برای رفع این مشکل باید اقدامات جهانی فوری صورت گیرد. قرار گرفتن در معرض سرب مخصوصاً برای مغز در حال رشد کودکان خطرناک است و می تواند منجر به کاهش بهره هوشی (IQ)، دامنه توجه، اختلال در توانایی یادگیری و افزایش خطر مشکلات رفتاری شود. این آسیب قابل پیشگیری به مغز کودکان منجر به از دست دادن غم انگیز توانایی های بالقوه می شود.

سرب برای چندین سیستم بدن از جمله سیستم عصبی مرکزی و مغز، سیستم تولید مثل، کلیه ها، سیستم قلبی عروقی، سیستم خون و سیستم ایمنی سمی است. سازمان بهداشت جهانی (WHO) تخمین می زند که 30 درصد از ناتوانی های ذهنی ایدیوپاتیک، 6/4 درصد از بیماری های قلبی عروقی و 3 درصد از بیماری های مزمن کلیوی را می توان به قرار گرفتن در معرض سرب نسبت داد.

منابع زیادی برای قرار گرفتن در معرض سرب در محیط‌های صنعتی مانند معدن و ذوب، بازیافت زباله‌های الکترونیکی و باتری‌های اسید-سرب، و لوله‌کشی وجود دارد که می‌تواند کودکان و نوجوانان را به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه در معرض خطر قرار دهد. قرار گرفتن در معرض سرب همچنین می تواند در محیط های غیر صنعتی رخ دهد زیرا رنگ سرب را می توان در خانه ها، مدارس، بیمارستان ها و زمین های بازی یافت. کودکان می‌توانند پوسته‌ها و گرد و غبار را از اسباب‌بازی‌ها یا سطوح رنگ‌شده با سرب بخورند یا از طریق سرامیک‌های لعاب‌دار سربی و برخی داروهای سنتی و لوازم آرایشی در معرض آن قرار گیرند.

در زمینه کنترل آلودگی با سرب و کاهش هر چه بیشتر قرار گرفتن در معرض آن پیشرفت های چشمگیری صورت گرفته است. جهان شاهد کاهش قابل توجه استفاده از سرب در رنگ در 10 سال گذشته بوده است، زیرا اکنون بیش از 84 کشور کنترل‌های الزام آور قانونی برای محدود کردن تولید، واردات و فروش رنگ‌های سربی دارند. همچنین اکنون مصرف بنزین سرب دار در سراسر جهان ممنوع شده است. اما هنوز اقدامات بیشتری برای انجام دادن وجود دارد. مسمومیت با سرب از طریق طیف وسیعی از اقدامات برای محدود کردن استفاده از سرب و نظارت و مدیریت قرار گرفتن در معرض آن کاملاً قابل پیشگیری است.

منابع مهم قرار گرفتن در معرض سرب شامل آلودگی محیطی ناشی از بازیافت باتری‌های سرب-اسیدی و عملیات استخراج و ذوب سرب با کنترل ضعیف؛ استفاده از داروهای سنتی حاوی سرب؛ لعاب سرامیکی سربی که در ظروف غذا استفاده می شود؛ لوله های سرب و سایر اجزای حاوی سرب در سیستم های توزیع آب؛ و رنگ های سربی می باشد.

سازمان جهانی بهداشت سرب را به عنوان یکی از 10 ماده شیمیایی مهم سلامت عمومی شناسایی کرده است که نیازمند اقدام کشورهای عضو برای محافظت از سلامت کارگران، کودکان و زنان در سنین باروری است. این سازمان از همه کشورها می‌خواهد که رنگ های سربی را ممنوع کنند، همه منابع تماس با سرب را در دوران کودکی شناسایی و حذف کنند، به مردم در مورد خطرات استفاده نادرست از محصولات حاوی سرب آموزش دهند و به مسمومیت با سرب نه بگویند.

منبع سایت سازمان جهانی بهداشت

تصویر از سایت https://www.sandiegocounty.gov/content/sdc/hhsa/programs/phs/child_lead_poisoning_prevention_program.html